Ензими на црниот дроб ‒ функција
Ензимите на црниот дроб се биолошки активни протеини коишто ги забрзуваат хемиските процеси во организмот. Ензимите на црниот дроб се неопходни во процесите на филтрирање, прочистување, екскреција и метаболизам што се одвиваат во црниот дроб.
Тестовите на црниот дроб се рутински тестови на крвта со кои ги одредуваме вредностите на ензимите на црниот дроб и билирубинот.
Најчести ензими на црниот дроб присутни во крвта се:
- Аланин трансаминаза (ALT) ‒ е ензим присутен во скелетните мускули, бубрезите, срцето и црниот дроб. Овој ензим е присутен и во панкреасот, белите дробови, еритроцитите и слезината;
- Аспартат трансаминаза (AST) ‒ е ензим што е присутен во помали количини во срцето и мускулите, а најмногу го има во црниот дроб и бубрезите;
- Гама глутамил транспептидаза (GGT) ‒ поголема количина GGT се наоѓа во бубрезите, простатата, црниот дроб, епителот на тенкото црево и мозокот, т.е. на места каде што има интензивна апсорпција на аминокиселини.
Зголемени ензими на црниот дроб може да се детектираат за време на рутинското тестирање на крвта.
- Зголемен ALT (крвен алт) ‒ може да укаже на акутно оштетување на црниот дроб (хепатитис, токсичен хепатитис, алкохолен хепатитис, инфективна мононуклеоза);
- Зголемени вредности на АСТ ‒ најчесто укажуваат на значително оштетување на црниот дроб или некои други болести (сите наведени состојби + миокарден инфаркт, хемолиза in vivo, заболување на скелетните мускули, белодробен инфаркт);
- Зголемени вредности на GGT ‒ најчесто се јавуваат кај алкохоличари и се знак на значително оштетување на црниот дроб. Можат да бидат знак на откажување на црниот дроб, Гилбертов синдром и физиолошка хипербилирубинемија.
Зголемени вредности на ензимите на црниот дроб ‒ причина
Многу болести и состојби можат да придонесат за покачени ензими на црниот дроб. Најчести причини за покачени ензими на црниот дроб се:
- Одредени лекови, вклучувајки го и статинот којшто се користи за контрола на холестеролот.
- Консумирање алкохол;
- Срцева слабост;
- Хепатитис;
- Хепатитис Б;
- Хепатит Ц;
- Безалкохолно заболување на масен црн дроб;
- Дебелина;
- Некои лекови против болки, вклучувајќи го и ацетаминофен.
Други причини за покачени ензими на црниот дроб може да вклучуваат:
- Алкохолен хепатитис (воспаление на црниот дроб предизвикано од консумирање алкохол);
- Автоимун хепатитис (воспаление на црниот дроб предизвикано од автоимуно нарушување);
- Целијакилна болест;
- Цироза;
- Инфекции со цитомегаловирус (ЦМВ), со Епштајн-Баров вирус;
- Дерматомиозитис (воспалителна болест којашто предизвикува мускулна слабост и осип на кожата);
- Холециститис;
- Срцев удар;
- Хемохроматоза (премногу железо складирано во вашето тело);
- Хипотироидизам;
- Рак на црниот дроб;
- Мононуклеоза;
- Мускулна дистрофија (наследна болест што предизвикува прогресивна мускулна слабост);
- Панкреатит (воспаление на панкреасот);
- Токсичен хепатитис (воспаление на црниот дроб предизвикано од лекови или токсини);
- Вилсонова болест (премногу бакар складиран во вашето тело).
Зголемени ензими на црниот дроб – симптоми
Некои од почестите симптоми што се јавуваат и се знак на заболување на црниот дроб се: чешање, жолтица, темна и заматена урина, жолетникава кожа и белки на очите, бледа или безбојна столица, чест замор, зголемено потење, акни и егзема на кожата, запек или дијареја, брзо зголемување на телесната тежина, лош здив, анксиозност.
Мери Спасовска-Гичева, дипл. биохем.
Контакт:
ПЗУ ДИЈАГНОСТИКА ФАРМАХЕМ
тел.: 02/20 31 905, 02/240 33 55
моб.: 071/ 30 60 19
е-пошта: lab@farmahem.com.mk
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................
